Salih Murat: Përjashtimi i komunitetit turk nga kabineti i ri qeveritar është akt kundër Kushtetutës dhe të Drejtave të Njeriut

Deputeti nga radhët e Frontit Evropian, Sali Murat ka mbajtur fjalim në Kuvend, ku ka theksuar se përjashtimi i plotë i komunitetit turk nga kabineti i ri është i papranueshëm dhe në kundërshtim me Kushtetutën, të drejtat e njeriut dhe të drejtën ndërkombëtare. Murat ka theksuar se mungesa e qoftë edhe një përfaqësuesi të komunitetit turk ndër 24 ministra dhe 24 zëvendësministra shkel drejtpërdrejt nenet 8 dhe 9 të Kushtetutës, të cilat garantojnë barazinë e qytetarëve dhe përfaqësimin e drejtë të komuniteteve.

FJALIMI I DEPUTETIT MURAT

Kryeministri dhe partnerët e koalicionit kanë detyrimin kushtetues të respektojnë këto parime dhe të shmangin praktikat diskriminuese.

Veçanërisht shqetësuese është fakti se komuniteteve të tjera me popullsi më të vogël se komuniteti turk u janë caktuar pozita ministrore dhe zëvendësministrore, ndërsa komuniteti turk është plotësisht i lënë jashtë. Ky është një shembull i qartë i diskriminimit dhe standardeve të dyfishta, veçanërisht duke pasur parasysh se numri i komunitetit turk është afërsisht i barabartë me numrin total të të gjitha komuniteteve të tjera më të vogla të përmendura së bashku në Kushtetutë.

Kjo situatë konfirmon më tej arsyeshmërinë e luftës sonë të gjatë për të vërtetuar legjitimitetin e Frontit Evropian. Angazhimi ynë është që, kur të vijmë në pushtet, të punojmë për eliminimin e diskriminimit dhe sigurimin e përfaqësimit të duhur për të gjitha komunitetet, veçanërisht për komunitetin turk.

Përgjegjësia për këtë situatë qëndron drejtpërdrejt te kryetari i koalicionit “Maqedonia Jote”, Hristijan Mickoski, dhe partnerët e aleancës VLEN. Vendimi i tyre për të përjashtuar komunitetin turk nga pushteti ekzekutiv do të ketë pasoja në sytë e elektoratit turk.

Për më tepër, injorimi i faktit se koalicioni erdhi në pushtet edhe me votat turke, si dhe fakti se partia TMBH është partner koalicioni, paraqet mosrespektim jo vetëm ndaj komunitetit turk, por edhe ndaj parimit të përfaqësimit demokratik.

Në këtë kontekst, duhet theksuar se partia TMBH ka humbur ndjeshëm besueshmërinë e saj në sytë e komunitetit turk. Dështimi i tyre për të mbrojtur të drejtat e komunitetit që përfaqësojnë vë në pikëpyetje legjitimitetin e tyre. Kjo situatë kërkon një rishikim serioz të pozicioneve dhe përgjegjësive të tyre.

Të nderuar, kjo situatë e padrejtë mund të çojë në pasoja serioze për vendin:

1. Prishje e harmonisë ndëretnike
2. Largim i komunitetit turk nga sistemi politik dhe dëmtim i procesit të integrimit
3. Rrezikim i stabilitetit të brendshëm politik dhe rritje e polarizimit
4. Goditje e konsiderueshme ndaj demokracisë pluraliste dhe vullnetit të votuesve

1. Dëmtim i reputacionit ndërkombëtar të Republikës së Maqedonisë së Veriut
2. Ndikim potencialisht negativ në marrëdhëniet dypalëshe midis Republikës së Turqisë dhe Republikës së Maqedonisë së Veriut
3. Shfaqje e pengesave shtesë në procesin e integrimit evropian të vendit

Siç përcaktohet në Konventën Kuadër të Këshillit të Evropës për Mbrojtjen e Pakicave Kombëtare, integrimi i komuniteteve është thelbësor për kohezionin social dhe zhvillimin ekonomik të vendit. Në përputhje me rekomandimet e Këshillit, është e nevojshme të sigurohet pjesëmarrja efektive e komuniteteve në proceset e vendimmarrjes dhe të garantohet përfaqësimi i tyre i drejtë në institucionet publike. Fatkeqësisht, nëse këto parime nuk respektohen në institucionin më të lartë ekzekutiv, mund të supozojmë se niveli i përputhshmërisë në institucionet e tjera do të jetë edhe më i ulët.

Integrimi i komuniteteve është themeli për krijimin e një shoqërie gjithëpërfshirëse dhe pluraliste që e njeh diversitetin si pasuri. Ky proces integrimi:

1. Forcon kohezionin social
2. Nxit zhvillimin ekonomik
3. Pasuron diversitetin kulturor
4. Përmirëson reputacionin ndërkombëtar të vendit
5. Forcon demokracinë dhe sundimin e ligjit

Ftoj Qeverinë e Republikës së Maqedonisë së Veriut të rishikojë këtë qëndrim diskriminues, të respektojë Kushtetutën dhe të mbrojë të drejtat e komunitetit turk. Në të njëjtën kohë, ftoj partinë TMBH të përmbushë përgjegjësitë e saj, të shqyrtojë në mënyrë kritike pozicionin e saj dhe t’i drejtohet komunitetit turk me një shpjegim të përshtatshëm.

Apeloj tek komuniteti ndërkombëtar, veçanërisht Bashkimi Evropian dhe Këshilli i Evropës, organizatat demokratike, institucionet e të drejtave të njeriut, Avokati i Popullit, Komisioni për Parandalimin dhe Mbrojtjen nga Diskriminimi dhe Presidenti i Republikës së Maqedonisë së Veriut të reagojnë ndaj kësaj situate dhe të ndërmarrin hapa të përshtatshëm për të mbrojtur të drejtat dhe standardet demokratike dhe të drejtat e njeriut në vendin tonë.

Për shkak të seriozitetit të kësaj çështjeje, besoj se është e nevojshme që të mblidhet urgjentisht Komiteti për Marrëdhëniet ndërmjet Komuniteteve, i parashikuar në Kushtetutë. Është thelbësore që ky Komitet të veprojë në përputhje me kompetencat e tij. Personalisht do të inicioj që kjo çështje të vendoset në rendin e ditës së Komitetit për Marrëdhëniet Ndëretnike.

Veprimi i shpejtë dhe efektiv i këtij Komiteti është me rëndësi kritike për ruajtjen e vlerave demokratike të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe sigurimin e harmonisë ndëretnike.

Në përfundim, ftoj Qeverinë të rishikojë vendimin e saj dhe të ndërmarrë hapa konkretë për të siguruar përfaqësimin e drejtë të komunitetit turk në pushtetin ekzekutiv, në përputhje me parimet kushtetuese dhe vlerat demokratike të shtetit tonë.